การแยกแยะว่า **คลิปวิดีโอหนึ่งเป็นของจริงหรือถูกสร้างด้วย AI (เช่น deepfake หรือวิดีโอจาก AI generator)** มีหลายวิธีทั้งทางเทคนิคและการสังเกตด้วยสายตา โดยทั่วไปสามารถตรวจสอบได้ตามนี้:
---
### 🔍 **1. สังเกตด้วยตาเปล่า**
หลายคลิป AI ยังมีข้อบกพร่องเล็ก ๆ ที่สามารถจับผิดได้ เช่น:
* **การเคลื่อนไหวปากกับเสียงไม่ตรงกัน**
* **การกระพริบตาผิดธรรมชาติ** หรือกระพริบถี่เกินไป / แทบไม่กระพริบเลย
* **พื้นหลังหรือมือผิดปกติ** เช่น นิ้วมือผิดรูป, พื้นหลังละลาย
* **สีผิวไม่สม่ำเสมอ**, เงาแปลก ๆ หรือแสงไม่สัมพันธ์กัน
* **คำพูดไม่ตรงเนื้อหา** เช่น พูดคำแปลก ๆ หรือไม่ต่อเนื่อง
---
### 🧠 **2. ใช้เครื่องมือ AI ตรวจสอบ (Deepfake / AI detection tools)**
มีหลายเว็บไซต์หรือโปรแกรมที่สามารถวิเคราะห์ได้ว่าคลิปนั้นน่าจะเป็นของปลอมหรือไม่ เช่น:
* **Deepware Scanner**: ตรวจสอบ deepfake จาก URL หรือไฟล์
* **Hive Moderation**: ตรวจสอบภาพและวิดีโอที่สร้างด้วย AI
* **InVID Toolkit (ของ EU)**: สำหรับนักข่าว ใช้ตรวจวิดีโอว่าเคยปรากฏที่ไหนบ้าง
---
### 🗓� **3. ตรวจสอบแหล่งที่มาของคลิป**
* ค้นหาคลิปต้นฉบับบน Google หรือ YouTube ด้วยการใช้ภาพนิ่ง (reverse image search)
* หากไม่พบแหล่งที่มา หรือมีแค่แหล่งเดียวที่ไม่น่าเชื่อถือ ก็มีโอกาสสูงว่าอาจเป็นคลิป AI
---
### 📉 **4. ตรวจ metadata ของไฟล์ (ขั้นสูง)**
วิดีโอจริงจากกล้องมักจะมี **metadata** เช่น ยี่ห้อกล้อง, เวลา, พิกัด GPS ฯลฯ
หากคลิปถูกสร้างด้วย AI หรือตัดต่อมักจะไม่มีข้อมูลพวกนี้ หรือข้อมูลจะไม่สมเหตุผล
---
### 🚨 **5. สังเกตเจตนาคลิป**
* คลิปพยายามกระตุ้นอารมณ์ เช่น ความโกรธ, ความกลัว หรือการหลอกให้แชร์
* มีข้อความชวนเชื่อ ชี้นำ หรือนำเสนอข้อมูลที่ไม่น่าจะจริง เช่น ดารา พูดเรื่องการเมืองที่ไม่เคยพูด
---
### 🧪 ตัวอย่าง AI คลิปปลอมที่พบในปัจจุบัน
* ดาราหรือคนดังพูดบางอย่างที่ไม่เคยพูด
* ผู้นำประเทศให้สัมภาษณ์หรือแถลงการณ์ปลอม
* คลิปโฆษณาที่มีคนดังโปรโมตสินค้าที่ไม่เกี่ยวข้องจริง
--------------------------------------